Wat was de situatie in Libanon, en Beiroet in het bijzonder, vóór de explosie?
Sébastien Dechamps: Het is belangrijk om te weten dat Libanon al in een crisis zat vlak voor deze explosie: toegang tot gezondheidszorg, elektriciteit, water, … dat was allemaal al gebrekkig. Voeg daar het coronavirus aan toe, en natuurlijk de oorlog in Syrië. Maar sinds oktober hebben de mate van corruptie, verval en schaarste geleid tot burgerbewegingen die deze enorme corruptie aan de kaak stellen en het ontslag van de politici eisen.
De politieke en economische crisis is ernstig en de staatsfinanciën zijn bijna failliet. De schuld is enorm in verhouding tot het inkomen van het land. De regering heeft maatregelen genomen, maar deze hebben geleid tot een zeer lage waarde van de Libanese pond. Vandaag de dag is één Amerikaanse dollar ongeveer 10.000 LBP waard, terwijl dit in normale tijden 1.500 LBP is. Voor een land dat alles moet importeren, vooral voedsel, heeft dit catastrofale gevolgen voor de koopkracht van de mensen. Banken zijn gesloten of failliet, investeerders trekken zich terug en alle kleine spaarders hebben het gevoel dat hun geld van hen werd gestolen. De werkloosheid is gestegen terwijl de prijzen van brood, groenten en melk zijn geëxplodeerd!
>>LEES OOK: Getuigenissen uit Beiroet: “Er is veel wanhoop. Mensen zijn uitgeput.”
Wat doen de openbare diensten om de levensomstandigheden te verbeteren?
Sébastien: Dat is net het probleem. De overheidsinstellingen bieden amper oplossingen. Bijvoorbeeld, tijdens de explosie was er geen elektriciteit. Mensen die het zich kunnen veroorloven hebben generatoren, maar zonder wordt de elektriciteit meerdere malen per dag onderbroken. Water? Hetzelfde! Zelfs als je een contract hebt bij de watermaatschappij, moet je meestal extra water kopen… De regering werd dus al, voor de explosie, fel bekritiseerd, ze werd er al van verdacht corrupt te zijn. Voeg daarbij de explosie van het opgeslagen ammoniumnitraat in de haven, en het is gemakkelijk om de woede van de bevolking te begrijpen.
©Stefanie Glinski/CRS – De 42-jarige Adnan Asaf zit hier in zijn huis, of wat er nog van overblijft na de verwoestende explosie in de haven van Beiroet.
Wat betekent de noodtoestand voor Beiroet?
Sébastien: “Een noodtoestand” is een maatregel die legitiem is na een dergelijke ramp. Het verleent de uitvoerende macht speciale bevoegdheden voor twee weken. En op dit moment is het Libanese leger verantwoordelijk voor het organiseren van de hulpverlening. In veel landen is dit misschien een reden tot bezorgdheid, maar in Libanon wordt het Libanese leger meer gerespecteerd dan de regering. Het bestaat uit mensen van alle gemeenschappen en is in het verleden erg moedig geweest. De militairen zijn kinderen van het volk. Het leger zou effectiever kunnen zijn dan de overheid in het faciliteren, organiseren en coördineren van de hulp. Toch – en we zullen moeten nagaan hoe dat gebeurt – geeft deze noodtoestand het leger ook de macht om invloed uit te oefenen op de persvrijheid, de vrijheid om te betogen, … Het risico bestaat dat ze deze vrijheden beperken in naam van de veiligheid. We moeten dit nauw in de gaten houden.
Wat doet Caritas op dit moment in Libanon?
Sébastien: De vrijwilligers en de Caritas-medewerkers werden in de eerste dagen onmiddellijk gemobiliseerd. En dit ondanks het feit dat ook zij op een of andere manier getroffen waren: ook zij wonen in Beiroet, hebben vernielde huizen en getroffen families!
Vervolgens werden de eerste behoeften op een rijtje gezet. Caritas Libanon heeft een eerste noodprogramma voor een maand opgezet, een snelle reactie die loopt tot 5 september en drie prioriteiten heeft: voedsel voorzien voor de slachtoffers, ze verzorgen en onderdak bieden. Hun een plek geven waar ze veilig kunnen slapen. Deze snelle reactie op noodsituaties stelt ons in staat om te helpen terwijl we een meer gedetailleerde diagnose van de situatie uitwerken. Het stelt ons ook in staat om te coördineren met de andere organisaties ter plaatse. Het belangrijkste programma in termen van financiering zal daarom over een paar weken starten en zal minimaal 6 maanden duren. Nadien, na de noodtoestand, zal de heropbouw moeten starten.
©Caritas Libanon – Caritas opende hulpposten waar het team klaar staat om slachtoffers eerste hulp te verlenen.
Ook de solidariteitsdrang moet worden benadrukt?
Sébastien: Zeker! We moeten deze golf van solidariteit eerst in Libanon en daarna in de hele wereld erkennen! De mobilisatie is uitzonderlijk, maar echt noodzakelijk omdat de noden op lange termijn enorm groot zijn. Vanuit materieel oogpunt veroorzaakte de explosie in 15 seconden effecten die vergelijkbaar zijn met 15 jaar burgeroorlog. Dat zegt genoeg…
Wat mij verder ook zorgen baart, is dat een groot aantal scholen is vernietigd. Voor de explosie gingen veel kinderen al niet meer naar school omdat ouders niet wisten hoe het te betalen… Maar nu, onder deze omstandigheden? Zullen deze kinderen in september de weg naar school vinden?
Ook jij kunt je solidariteit tonen door vandaag een gift te doen. Help de overlevenden van de explosie via ons online platform of op het rekeningnummer BE88 0000 0000 4141 met de mededeling “3911 Libanon”.