Lokale verankering Caritas is grote troef voor aanpak humanitaire crisis in Oekraïne [VIDEO]

Van Oekraïne tot Moldavië: families reizen kilometers ver op zoek naar een veilige plek. Hier in Chisinau, Moldavië, heeft Caritas een opvang- en transitcentrum geopend waar gezinnen op adem kunnen komen.

07/04/2022

De oorlog in Oekraïne is nu al meer dan een maand bezig, en het is ondertussen overduidelijk dat de inspanningen van humanitaire organisaties zoals Caritas van vitaal belang zijn voor miljoenen mensen die op de vlucht zijn geslagen. Sommigen bleven in hun eigen land. Anderen kwamen terecht in Polen, Roemenië of Moldavië. Overal kunnen ze rekenen op de hulp van de lokale teams van Caritas.

Op 24 februari 2022 begon de invasie van Oekraïne door Russische troepen. Sindsdien sloegen circa 4 miljoen mensen op de vlucht en staken ze de grens over. Ook in Oekraïne zelf zijn er grote aantallen ontheemden. De Europese Unie activeerde de richtlijn ‘tijdelijke bescherming’, wat de opvang van vluchtelingen in de lidstaten, en dus ook in België, gevoelig moet vergemakkelijken. Ongeacht de route die een vluchteling uit Oekraïne heeft genomen: een lokale Caritas is nooit veraf.

In Oekraïne: opvang en bijstand

Zowat 30 centra van Caritas in Oekraïne en heel wat parochiale gemeenschappen reageerden snel. Ze geven hulp aan ontheemden en ondersteunen de personen die wachten aan de grenzen. Ze verstrekken ook basisproducten aan personen in de zones waar wordt gevochten.

Iedere dag kunnen bijna 35.000 personen rekenen op de steun van Caritas: voedingskits, hygiënische kits, warme maaltijden, geneesmiddelen, tentzeilen en dekens. Voor psychologische bijstand wordt ook gezorgd.

Caritas Oekraïne kon sinds 24 februari al meer dan 750 ton humanitaire hulpgoederen in ontvangst nemen. Die hulpgoederen werden daarna verdeeld, ook in gebieden waar andere ngo’s geen toegang toe hadden.

Bekijk hier een video over de inspanningen van de medewerkers en vrijwilligers bij een lokale Caritas in Poltava (Oekraïne).

In Polen, Roemenië, Moldavië: op zoek naar veilige oorden

De plaatselijke humanitaire organisaties, waaronder de structuren van Caritas in Polen, kregen het grootste aantal vluchtelingen uit Oekraïne te verwerken. Van elke 3 vluchtelingen uit Oekraïne kwamen er 2 terecht in Polen. Het grootste aantal vluchtelingen in Europa sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog.

Lilya vertrok met haar zoontjes Kiril (5) en David (2) uit de stad Lviv. Bij een verdeelpunt van Caritas Polen nabij Dorohusk kon Lilya een winterjas uitzoeken voor haar zoontje Kiril. - Philipp Spalek/Caritas Duitsland

In Polen werd aan de grens een aantal punten opgezet om diverse vormen van bijstand te verlenen (eten, basisproducten, informatie, bescherming van niet-begeleide minderjarigen). Eind maart liet Caritas Polen weten dat er meer dan 8.400 vluchtelingen werden opgevangen in de 130 Caritas-centra, verspreid over Polen. Door de lokale verankering was het mogelijk om bijna 30.000 vluchtelingen te helpen opvangen in woningen van particulieren.

In Roemenië staken 340.000 vluchtelingen, onder wie bijna 90% vrouwen en kinderen, de grens over. De lokale Caritas-structuren runnen momenteel 12 transit- en informatiecentra die zorgen voor onderdak op korte termijn, voedsel en basisdiensten.

Caritas Moldavië zorgt voor onderdak voor vluchtelingen, voedsel, psychologische opvang, onderwijs voor vele kinderen. Samen met het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR) wordt ondersteuning in cash geregeld.

Ook in andere buurlanden van Oekraïne doen de Caritas-organisaties hun best om maximaal in te spelen op de humanitaire crisis. De lokale verankering van Caritas en het internationale Caritas-netwerk zijn een solide basis om snel middelen te mobiliseren en de humanitaire inspanningen gestadig uit te breiden. Uiteraard werkt het netwerk hierbij goed samen met andere lokale organisaties en internationale agentschappen. De oorlog in Oekraïne illustreert eens te meer hoe belangrijk het is om lokaal verankerde organisaties te hebben die humanitaire hulp kunnen organiseren.

HELP DE SLACHTOFFERS

Gevaar voor eigen leven

Tegelijkertijd is het zo dat de medewerkers en de vrijwilligers van de lokale structuren, met name in Oekraïne, niet zonder gevaar voor eigen leven hun werk moeten doen.

Ik had het geluk om van Kiev naar Lviv te kunnen reizen. Mijn kinderen en ikzelf zitten nu op een betrekkelijk veilige plek, een half uur geleden ging het luchtalarm hier weer af. De steden van Oekraïne worden verwoest door bombardementen. Duizenden mensen moeten hun woningen verlaten als gevolg van de Russische agressie. Caritas Oekraïne doet nu al het mogelijke en soms zelfs het onmogelijke om de slachtoffers van de oorlog bij te staan en te steunen. Maar de situatie is uitermate moeilijk en onvoorspelbaar. We appreciëren het dat zovele mensen, overal ter wereld, ons steunen. Veel dank!

Odarka Borkun, communicatiemanager bij Caritas Oekraïne

Lees ook Gevluchte Oekraïense vrouwen in Polen: hun verhalen

In België: degelijke informatie is heel belangrijk

Hier, bij ons, is Caritas International België giften aan het inzamelen om de humanitaire inspanningen rond de Oekraïnecrisis mee mogelijk te maken: er is nu al 1.600.000 euro uitgegeven of vrijgemaakt om de zusterorganisaties in Oekraïne en diverse buurlanden te steunen.

Daarnaast heeft Caritas International België een Infopunt Oekraïne gelanceerd dat telefonisch vragen beantwoordt van Oekraïense vluchtelingen en van Belgen die hen willen opvangen of ondersteunen. In iets meer dan een week namen 177 personen contact op met het Infopunt Oekraïne. De meeste vragen gingen over registratie en verblijfsdocumenten. 44% van de oproepen was in het Oekraïens of Russisch. De andere oproepen waren in het Frans (39%) of Nederlands (17%).

We willen op een snelle en toegankelijke manier degelijke en actuele informatie kunnen geven om personen te oriënteren in de richting van instanties of voorzieningen

Pieter Van Roeyen, jurist en coördinator van het Infopunt Oekraïne bij Caritas International.

Lees ook 0800 2 41 41: infopunt Oekraïne antwoordt op vragen van Oekraïeners en van Belgen die hen opvangen

Medewerkers van Caritas International België blijven ook actief in het registratiecentrum op de Heizel in Brussel. De klemtoon ligt op personen aan wie een registratie werd geweigerd. Het gaat vooral om personen zonder Oekraïense nationaliteit of personen die het land verlieten voor 24 november 2021.

Help om te helpen

Velen lieten al hun hart spreken ten gunste van de kwetsbaarsten uit Oekraïne. Heel veel dank! De noden blijven wel groot. Jouw hulp is van vitaal belang voor de Oekraïense bevolking. Help nu door een gift te doen via ons online betalingsplatform of via het rekeningnummer BE88 0000 0000 4141 met de mededeling « 4147 Oekraïne ». Alleen dankzij jouw steun kunnen wij het verschil blijven maken.