Ebola in Congo: uitdagingen en respons

Caritas International België Ebola in Congo: uitdagingen en respons
Caritas International België Ebola in Congo: uitdagingen en respons

Caritas Internationalis

Caritas Internationalis

25/07/2019

Sinds de uitbraak van de Ebola epidemie in augustus vorig jaar, geraakten in de Democratische Republiek Congo meer dan 2.500 mensen besmet met dit virus en tellen we meer dan 1.700 dodelijke slachtoffers. Het gewapend conflict dat de regio in zijn greep houdt, bemoeilijkt de strijd tegen deze epidemie. Daarnaast is het een grote uitdaging om de bevolking te betrekken in de preventiemaatregelen. De lokale verankering van het Caritasnetwerk is dan ook van cruciaal belang.

Dit is al de tiende epidemie die het land treft sinds Ebola er voor de eerste keer werd vastgesteld in 1976. De huidige epidemie is de meest dodelijke die Congo gekend heeft en werd op 17 juli door de Wereldgezondheidsorganisatie (Engels: World Health Organization, WHO) uitgeroepen tot gezondheidscrisis van internationale draagwijdte.

Epidemie en gewapend conflict

Het epicentrum van de epidemie ligt in Beni, een stad in Noord-Kivu, in het oosten van Congo. Talrijke gewapende groepen zaaien er al jarenlang onrust en dat is nu niet anders. Er werden al behandelingscentra tegen Ebola aangevallen en een expert van de WHO moest het met zijn leven bekopen. De precaire veiligheidssituatie maakt de hulpverlening er dus niet gemakkelijker op.

De aanleiding voor de WHO om de noodsituatie uit te roepen, was een besmetting net over de grens met Oeganda en een geval van Ebola in de miljoenenstad Goma, aan de grens met Rwanda. De verdere verspreiding van de epidemie kon vooralsnog verhinderd worden. “Er werd meteen gereageerd en wie in contact was geweest met de besmette persoon, wordt opgevolgd en gevaccineerd,” weet Emmanuel Bofoe, contactpersoon voor de Ebolarespons bij Caritas Congo. “We maken ons nog meer zorgen om een geval van Ebola dat werd vastgesteld in Ariwara, op 600 km van Beni, aan de grens met Oeganda en Zuid-Soedan, waar ook nog steeds een burgeroorlog aan de gang is.”

Een miskende ziekte

Een groot probleem is dat een deel van de bevolking deze ziekte in twijfel trekt. “Mensen stellen zich vragen bij de aandacht en middelen die naar Ebola gaan, terwijl de gewapende groepen voor hen de meest concrete bedreiging zijn,” zegt Emmanuel Bofoe. “Voor wie moeite heeft om rond te komen, is de opname in een behandelingscentrum bovendien een grote stap. De behandeling is dan wel gratis, het betekent ook dat alle contact met de familie verbroken wordt en dat de persoon in kwestie niet meer kan zorgen voor een inkomen en voedsel voor zijn of haar gezin.”

Caritas International België Ebola in Congo: uitdagingen en respons

Bij de respons is het van groot belang om rekening te houden met de lokale context. Het verontwaardigt mensen bijvoorbeeld dat hun doden gewoon begraven worden in lijkzakken, zonder kist. Of dat lokale leiders ver van hun gemeenschap worden begraven. Dergelijke praktijken choqueren familie en vrienden van de slachtoffers. Het is dan ook belangrijk om uit te leggen hoe ebola wordt overgebracht en hoe besmetting kan worden voorkomen.

De kracht van het Caritasnetwerk in Congo

Vertrouwen en begrip van de bevolking vormen de sleutel om deze epidemie binnen de perken te houden. Door haar legitimiteit tot in de kleinste parochies, heeft de Congolese Kerk deze sleutel in handen. Via haar netwerk kan Caritas de gemeenschappen aanmoedigen om de nodige beschermings- en preventiemaatregelen te nemen.

Het Caritasnetwerk ondersteunt gemeenschappen in het opzetten van een actieplan tegen Ebola en begeleidt traditionele en religieuze leiders, vrouwen en jongeren die op hun beurt hun eigen achterban sensibiliseren. Ook worden boodschappen verspreid via gemeenschapsradio’s, worden affiches opgehangen en flyers uitgedeeld.

Verspreiding van het virus tegengaan

“In Goma zijn er verschillende plaatsen waar je je handen kunt wassen, en mensen zijn al voorzichtiger in de manier waarop ze elkaar groeten. Maar er zijn nog steeds tekorten in de stad, sommige gebieden hebben geen toegang tot water,” zegt Bernard Kateta Balibuno, landenvertegenwoordiger van CAFOD (Caritas in het Verenigd Koninkrijk). In Beni en Butembo installeerde Caritas al openbare voorzieningen om je handen te wassen. “We zetten ons werk in Beni en Butembo verder en willen ook de gezondheids- en hygiënepromotie in Goma uitbreiden,” gaat hij verder.

Daarnaast wordt ook voedsel uitgedeeld aan mensen die besmet geraakten of rechtstreeks en onrechtstreeks met besmette personen in contact kwamen. Zo moeten ze minder ver gaan om aan voedsel te geraken, en wordt het risico op besmetting beperkt. 23.561 personen kregen in de eerste helft van dit jaar in totaal 157.422 kg levensmiddelen van Caritas Bunia. Sinds 21 juli zijn ze ook actief in Ariwara, aan de grens met Oeganda en Zuid-Soedan.

Caritas International België Ebola in Congo: uitdagingen en respons

In alle getroffen provincies en in de risicogebieden nemen de lokale Caritasorganisaties deel aan coördinatievergaderingen. Het vergt enorme inspanningen om de verspreiding van Ebola te stoppen, zowel van de internationale gemeenschap als de Congolese bevolking en gezondheidsinstanties. Het Caritasnetwerk doet er alles aan om verdere verspreiding van dit dodelijke virus tegen te gaan.

Verwant nieuws

Alle nieuwsberichten