Op de nacht van vorige donderdag op vrijdag zaaide de cycloon vernieling in Mozambique. Al op 4 maart richtte ze de eerste schade aan als cycloon van categorie 1 met windsnelheden van 120 km/u. Daarna kwam Idai terug, deze keer met windsnelheden van meer dan 180 km/u en met pakken water uit de oceaan. De inwoners van de kuststad Beira zagen golven van 4 à 5 meter hoog op zich afkomen. “Muren van water”, zo beschrijft Jan Weuts, noodhulpcoördinator bij Caritas International de situatie. “Buiten Beira is er nu een nieuwe binnenlandse zee ontstaan die alles heeft ingesloten en waardoor humanitaire teams de slachtoffers enkel kunnen bereiken via helikopter of boten met platte bodem”.
Overrompeld
Dergelijke rampen komen wel meer voor in het noordelijke halfrond (Bangladesh, Haïti, Indonesië…), maar niet in het zuidelijke halfrond. Het is de eerste keer dat Zuidoost-Afrika getroffen wordt door een ramp met de omvang van de cycloon Idai. “Idai is de voorbode van de klimatologische rampen van de toekomst. Het is een nieuw soort catastrofe”, gaat Jan verder, “voor de regio en voor de internationale gemeenschap. Door haar omvang en de voorbereidingsmechanismen die ze van ons zullen eisen, wanneer het moment komt om lessen te trekken uit deze grote ramp.”
De cycloon ging tekeer als een pletwals die alles op haar pad vernielt: gebouwen, wegen, daken, huizen, elektriciteitspalen… Veel mensen slaagden er niet in om op tijd uit de gebouwen te geraken. Het dak van een hospitaal stortte in, waardoor meer dan 160 personen vastzitten in het puin.
De overlevenden van deze massieve en overrompelende overstromingen zochten hun toevlucht tot de daken van gebouwen die overeind bleven. Talrijke personen moesten de hoogte opzoeken. We kunnen hen jammergenoeg nog niet allemaal bereiken, vooral in het zuiden van de regio. “In Mozambique alleen al, wordt het aantal slachtoffers momenteel op 550 geschat, maar er zijn waarschijnlijk duizenden levens verloren”, betreurt Jan.
Noodplannen
Caritas was al actief in de getroffen zones na de eerste overstromingen begin maart. De lokale Caritasorganisaties identificeren momenteel de noden, zetten de eerste noodplannen op, sturen noodhulp en evacueren personen die hun huis verloren naar voorlopige huisvesting van de overheid, maar ook naar kerken, scholen en parochiegebouwen.
Naarmate het water zich terugtrekt en de toegang tot de slachtoffers mogelijk wordt, zal Caritas haar interventiezone uitbreiden. Dit maakt geleidelijk aan ook een meer substantiële logistieke inzet mogelijk. “Jammer genoeg zal dit tijd vragen, want eens het water gezakt is, zal de toegang moeilijk blijven door de modder en het puin”, legt Jan uit. “We verwachten ook om nog mensen aan te treffen die zich schuil hielden op hoger gelegen plaatsen. Ongetwijfeld hebben zij nood aan water, voedsel, hygiënekits, onderdak, maar ook zaden.” De oogst is vernield en er moet snel opnieuw gezaaid worden om het volgende groeiseizoen te redden en de voedselzekerheid van de slachtoffers te herstellen.
Hulp is van vitaal belang. Meer dan ooit hebben we jouw hulp nodig om levens te redden. Doe een gift voor de slachtoffers van Idai, online of op BE 88 0000 0000 4141 met de mededeling ‘Idai’.
