Moederdag: 3 mama’s die naar België zijn gevlucht, vertellen hun verhaal

Na ongeveer een week in de kelder van vrienden te hebben gelogeerd, namen Yevheniia en haar dochters de trein naar Polen. “Ik heb er niet over nagedacht. Het ging instinctief: als dit een kans was om mijn kinderen in veiligheid te brengen, dan moesten we vertrekken. Het was mijn verantwoordelijkheid als moeder om te handelen.” Het afscheid van haar man, de vader van de meisjes, was erg moeilijk: “Het brak mijn hart.”

Vanuit Polen namen Yevheniia, Anna (12) en Yeva (7) twee dagen lang trein na trein, samen met andere vrouwen en kinderen. “Als je kinderen hebt, worden ze je hoogste prioriteit. Ik kon me de laatste keer  dat ik iets in mijn maag had niet herinneren, maar ik zorgde ervoor dat zij iets te eten en te drinken hadden.“

“Onderweg, in alle landen waar we doorheen reisden, hebben we ongelooflijke mensen ontmoet. Er was zoveel steun, ik was echt onder de indruk. Op dat moment gaf het me hoop: ik zei tegen mezelf dat alles goed zou komen. Als de kinderen me vroegen: “Waarom helpen de mensen ons?” legde ik hen uit dat het was omdat het goede mensen waren, dat ze het uit empathie deden. Het was een goede manier om hen te leren dat je anderen altijd moet steunen en helpen. Het zal hun kijk op het leven voor altijd veranderen.”

Terwijl ze zelf verdrietig en angstig was, stelde Yevheniia haar kinderen de hele reis gerust door hen op een andere manier te laten kijken naar wat er gebeurde. “Weet je nog die reisbloggers die jullie zo geweldig vinden? Als we nu eens doen zoals zij? We reizen, en we zouden kunnen proberen om erover te bloggen of zo!“

“Toen we in België aankwamen, hebben onze vrienden ons geholpen,” zegt Yevheniia. “We hebben 3 jaar geleden 4 jaar in Brussel gewoond. We hebben het geluk dat we de mensen en de manier waarop het land werkt al kennen… Maar toch voelde het vreemd om in zo’n andere context terug te komen. Deze keer was het niet uit vrije wil.” “De kinderen keerden al een paar dagen na onze aankomst terug naar hun oude school”, vertelt ze. “De directrice heeft veel Oekraïense kinderen met open armen ontvangen en ik ben een oudergroepje aan het oprichten.”

Vandaag werkt Yevheniia bij de infolijn die Caritas voor Oekraïners heeft geopend. “Ik hou van mijn werk. Ik voel me nuttig en ben bezig, waardoor ik niet veel aan de situatie in Oekraïne moet denken. “En mijn kinderen vragen natuurlijk ook veel van mijn energie en mentale ruimte,” lacht ze.

“Anna en Yeva zijn erg aangedaan door de oorlog. Yeva is bang als ze het geluid van een vliegtuig hoort, en Anna wil niet praten over wat er gebeurd is. Het is niet altijd makkelijk, maar ik kan zien dat ze het hier goed hebben. Ze gaan verder met hun kleine-meisjes-leven en beleven gelukkige momenten: een klasgenootje dat een mooie tekening voor hen maakt, een nieuw vriendinnetje…“

“Moederdag, dat kende ik niet”, vertelt Aisha^[*]. “In West-Afrika, waar ik vandaan kom, vieren ze dat niet. Ik hoorde voor het eerst over Moederdag toen we in België waren en mijn dochtertjes zelfgemaakte cadeautjes voor me meebrachten van school. Dat raakte we wel: zo’n kunstwerkje vol warme gevoelens voor mij…”

Aisha heeft vier kinderen. Aminata^[*] is 9, Fanta^[*] is 3 jaar. Met hen vluchtte ze 3 jaar geleden voor het geweld in haar thuisland. Haar 2 andere kinderen zijn daar nog.

“Het is niet makkelijk om een alleenstaande moeder te zijn”, geeft Aisha toe. “Maar het gaat al een stuk beter dan een paar jaar geleden. Nu kan ik genieten van het moederschap. Dat is niet altijd zo geweest. Mijn eerste kind kreeg ik op mijn 15de, ik was er helemaal niet klaar voor. In het opvangcentrum in België werden we goed omringd. Een opvoedster begeleidde me en leerde me beetje bij beetje hoe dat moet, mama zijn.”

Aisha en haar dochters stellen het goed nu. “Het liefste wat we doen, is filmpjes maken op Tiktok”, lacht ze. “De meisjes zingen dan, en ik dans.”

“Ik wil mijn dochters een betere kindertijd geven dan ik zelf heb gehad”, zegt Aisha. “En natuurlijk heb ik als mama de grootste toekomstplannen voor hen. Ik hoop dat ze dokter worden, of advocaat. Maar Aminata denkt daar voorlopig anders over. Ze wil een ster worden, zingen en dansen en de wereld rond reizen. Ik hoop dat ze nog bijdraait”, schatert Aisha.

Vandaag woont ze in België met drie van haar kinderen: een jongetje van zeven maanden, een meisje van tweeënhalf en een jongen die binnenkort zeven wordt. “Hij viert zijn verjaardag op 11 mei!” Haar eerste zoon woont in Djibouti met zijn vader. Zij zet elke maand geld opzij voor hem en hoopt hem ooit weer te zien… Intussen belt zij hem zo vaak ze kan, ondanks de vaak slechte verbinding.

“Moeder zijn is heel hard werken. Het kost veel energie.” Elke ochtend staat Naguyia op, maakt het ontbijt klaar, kleedt de kinderen aan, brengt ze naar school, doet de boodschappen… Een voltijdse job! “Soms val ik om van vermoeidheid“, zucht ze. Maar haar moederrol ligt haar nauw aan het hart.

“Moederdag is een mooie dag. In Arabische landen, zoals Jemen, wordt het op 21 maart gevierd: de kinderen bakken taarten, geven cadeautjes, zingen een liedje…“, vertelt ze. “Waar ze ook zijn, ik wil het beste voor mijn kinderen.”