Wat zijn de Global Compacts?
De Global Compacts zijn twee nieuwe verdragen die het mondiale beleid rond migratie en vluchtelingen moeten harmoniseren en sturen. Ze hebben hun oorsprong in de New York Declaration on Refugees and Migrants[1] die op 19 september 2016 door de lidstaten van de Verenigde Naties werd aanvaard.
Na deze Verklaring vonden thematische besprekingen plaats tussen lidstaten en andere belangengroepen, waaronder het internationale Caritasnetwerk. Het resultaat zijn de 2 ontwerpen van de Compacts die vandaag op tafel liggen: ééntje over vluchtelingen, en ééntje over voor veilige, ordelijke en reguliere migratie.
Eind dit jaar zullen de VN-lidstaten een akkoord bereiken over de gemeenschappelijke principes, de ‘spelregels’ zo je wil, van een fair migratie- en vluchtelingenbeleid.
Consultatie van het middenveld
“Wat heeft Caritas International daar nu mee te maken?”, vraag je je wellicht af. Wel, naar aanleiding van het eerste ontwerp van de Compacts en de onderhandelingen die volgende week in New York zullen plaatsvinden, vraagt de Belgische overheid input van betrokken organisaties met ervaring op het terrein. Tijdens het onderhandelingsproces zijn immers niet alleen de posities van de lidstaten van belang. Het middenveld heeft een prominente rol in de besprekingen.
“Caritas International heeft zich de voorbije week samen met partnerorganisaties 11.11.11, CNCD, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, OR.C.A, Ciré en Orbit vzw over beide teksten gebogen en reageert voorzichtig positief. Vooral over de Compact voor migratie,” verklaart Tom Devriendt, beleidsmedewerker bij Caritas International.
Wat staat er in de tekst?
De Global Compact on refugees bestaat uit twee delen. Het eerste deel, het Comprehensive Refugee Response Framework steunt op vier pijlers:
- toelating en ontvangst,
- hulp voor directe en voortdurende noden,
- steun voor de staten – en gemeenschappen – die vluchtelingen opvangen,
- duurzame oplossingen.
Het bevat een groot aantal beginselen waartoe staten zich binden. Het tweede deel, het Programme of Action[2] dat vorige week in de bus zat, is een concrete uitwerking van de blinde vlekken in het Comprehensive Framework. Want hoe vertaal je al die mooie principes in de praktijk?
Ook de Global Compact for migration[3] legt mooie beginselen en toezeggingen vast. In 22 doelstellingen balt het verdrag de grondslagen voor toekomstige samenwerking tussen staten op het gebied van migratie. Migratie is, zo bevestigt het verdrag, een mondiale aangelegenheid en bijgevolg is solidariteit tussen staten essentieel voor een coherent en menswaardig beleid.
Wat denken wij?
De draft van de Compact for migration is verrassend ambitieus en progressief. Tom Devriendt reageert: “We verwelkomen het positieve narratief in die draft en we sluiten ons aan bij de kernboodschap dat migratie bijdraagt aan de duurzame ontwikkeling van zowel herkomst- als bestemmingslanden. Migratie wordt terecht naar voor geschoven als een legitieme adaptatiestrategie bij natuurrampen en andere noodsituaties”.
De doelstellingen die geformuleerd worden in het ontwerp vormen een goede basis voor een beter en coherenter mondiaal migratiebeleid. Het verdrag echoot heel wat principes die een hoeksteen vormen voor het werk van ngo’s zoals de onze. “We onderschrijven de centrale plaats van mensenrechten van alle migranten – ongeacht hun status – en de aandacht voor gender, het belang van het kind en cultuur doorheen de tekst. We zijn tevreden met het belang dat in de zero draft gehecht wordt aan actoren uit het middenveld, de diaspora en lokale besturen. Alles staat of valt echter met een goede uitvoering en opvolging van het verdrag”, vat Tom Devriendt samen.
Deze boodschap en een pak extra aanbevelingen (want het is niet al goud wat blinkt in beide Compacts) hebben we ook gedeeld met de verantwoordelijke beleidsmakers van de Belgische administratie. “We hebben er vertrouwen in dat België de volgende weken en maanden een belangrijke rol kan spelen in het verdedigen van en opkomen voor de rechten van de kwetsbare migrant en vluchteling,” concludeert Tom Devriendt.
Het project MIND kreeg financiële steun van het programma van de Europese Unie voor sensibilisering en ontwikkelingseducatie (DEAR). Voor meer informatie, klik hier. De inhoud van deze campagne valt onder de verantwoordelijkheid van Caritas International en weerspiegelt niet noodzakelijk de officiële standpunten van de Europese Unie.
