Context: Voedselonzekerheid, klimaatwijziging en bevolkingsverplaatsingen
Kirundo is een van de Burundese provincies die het meest te lijden heeft onder ernstige chronische voedselonzekerheid (14,3% van de bevolking). Bijna de helft van de bevolking leeft in multidimensionele armoede: dat wil zeggen dat de mensen geen toegang hebben tot basisdienstverlening (gezondheidszorg, onderwijs) en dat hun basisbehoeftes niet voldaan zijn. Na elke tegenslag neigen de meesten ertoe overlevingsstrategieën te gebruiken (bijvoorbeeld het verkopen van hun vee of materieel) waardoor ze alleen maar armer worden. Hun inkomsten halen ze hoofdzakelijk uit landbouw, lokale handenarbeid en kweken van kleinvee. Wanneer hun voorraad voedsel opgebruikt is, tussen twee oogsten, zijn er weinig mogelijkheden om (voldoende) bij te verdienen.
De provincie Kirundo wordt geconfronteerd met verschillende door de natuur en door de mens veroorzaakte rampen (terugkerende droogte, stortregens, overstromingen, enz.). Uit een analyse van de kwetsbaarheid van Burundi voor klimaatverandering blijkt dat bodemerosie een grote dreiging vormt voor deze provincie. Bovendien heeft Kirundo weinig aanpassingsvermogen en neemt haar kwetsbaarheid verder toe met de groeiende bevolkingsdichtheid. Kirundo is ook een droogtegevoelige provincie. Hoewel er wordt verwacht dat er in de toekomst algemeen gesproken meer water beschikbaar zal zijn, blijkt de spreiding van het hemelwater zeer ongelijkmatig. Ook in de toekomst zal Kirundo geconfronteerd met zowel wateroverlast als waterschaarste en ernstige droogte.
Tussen september 2017 en november 2019 keerden 80.000 Burundese vluchtelingen met de steun van het Hoog commissariaat voor de vluchtelingen (UNHCR) terug naar hun land. Mensen die op eigen houtje terugkeerden zijn niet inbegrepen in het cijfer. 6.900 zijn terug te vinden in de provincie Kirundo. Daarnaast zijn er 5.100 Burundezen op de vlucht in eigen land. Veel van die verplaatsingen hebben te maken met natuurrampen[1].
De belangrijkste noden van de gerepatrieerden die hulp kregen van het UNHCR zijn huishoudgerief, een stuk grond en onderdak. Zij die op eigen houtje terugkeerden hebben het stukken moeilijker: meestal hebben ze niets en zijn dus volledig afhankelijk van humanitaire hulp. Het merendeel van de interne ontheemden krijgt hulp van de lokale gastgemeenschap wat de druk op de beperkte middelen nog doet toenemen en de kwetsbaarheid van de bevolking vergroot.
ECONOMISCHE EN SOCIALE WEERBAARHEID GEKOPPELD AAN MILIEUBESCHERMING
Versterking van de economische en sociale weerbaarheid van 3.000 huishoudens – ontheemden, mensen die terugkeren en de gastgemeenschap – en tegelijkertijd versterking van de ecologische veerkracht van de gemeenschappen van Busoni en Bugabira. Dit is het ons doel uitgesplitst in 4 actieluiken
- 2.000 ontheemde en teruggekeerde huishoudens kunnen hun basisbehoeften bevredigen en zich op een waardige manier installeren in hun nieuwe omgeving.
Enkele activiteiten: huishoudens krijgen geld om het hoogstnodige aan te kopen. Met de parochies wordt een opvangcentrum opgezet met een voorraad voedsel en basisbenodigdheden. Er wordt een budget voorzien voor een eventuele crisisinterventie.
- 3.000 ontheemde en teruggekeerde families en kwetsbare huishoudens van de gastgemeenschappen hebben hun economische situatie op een duurzame manier verbeterd.
Enkele activiteiten: aanbieden van arbeidsintensieve werkgelegenheid in het kader van milieuherstel en -bescherming (herbebossing, productie van mandjes uit banenbladeren voor de kwekerijen ter vervanging van plastiek, …), inrichten van een opvangcentrum. Sparen op de inkomsten wordt verplicht om een basiskapitaal voor investeringen te creëren voor de huishoudens. 150 spaargroepen krijgen vorming en begeleiding.
- De sociale cohesie en de verstandhouding tussen nieuwkomers en gastgemeenschappen is verbeterd (totale gemeenschap Busoni en Bugabira: 14.000 huishoudens).
Enkele activiteiten: sensibiliseren van lokale overheid en gemeenschap om ontheemden en terugkeerders op te vangen. Organisatie van bijeenkomsten die de vreedzame samenleving bevorderen en conflictbemiddeling, aanbieden van psychosociale en juridische begeleiding aan ontheemden en terugkeerders met speciale aandacht voor de meest kwetsbaren.
- Zowel de huishoudens als de gemeenschappen zijn in staat op een duurzame manier de risico’s op rampen te beperken (totale gemeenschap Busoni en Bugabira: 14.000 huishoudens).
Enkele activiteiten: vorming van gemeenschapsleiders op vlak van risicobeperking, opzetten van alarmprocedure, uitwerken van plan voor risicobeperking per heuvel. Milieubescherming (o.a. herbebossing, oprichting groepen bosbeheer, sensibilisatie van administratie en bevolking rond milieurisico’s). Promotie en begeleiding van gebruiken die de weerbaarheid voor klimaatverandering vergroten: verbeterde kacheltjes, terrasvorming, planten op huishoudniveau van bomen die aan verschillende behoeftes voldoen (fruit, hout voor kachels), gebruik van planten die bestand zijn tegen droogte en/of hevige regens, aanreiken van biologische praktijken om ongedierte te bestrijden, promotie van grondbedekking.
