Ongeziene humanitaire crisis in Oost-Congo

De stad Goma blijft haar doden tellen. Humanitaire organisaties kunnen er nog niet echt hulp bieden aan de bevolking. Ondertussen rukken de M23-rebellen voort op in Zuid-Kivu, waar ze de provinciehoofdplaats Bukavu bedreigen. Opnieuw riskeren ontheemden te moeten wegvluchten.

Ajuwa Buhiriri is afkomstig uit Nyabibwe (Zuid-Kivu) maar leeft nu noodgedwongen in de gemeente Bagira, een deel van de stad Bukavu. “Ik sloeg op de vlucht voor de rebellen van M23 en hun Rwandese bondgenoten die worden bestreden door ons Congolese leger en de Wazalendostrijders”, vertelt deze jonge vader. “Sinds 24 januari 2025 ben ik in Bukavu. Ik zit moreel helemaal aan de grond door de oorlogssituatie. Alles heb ik moeten achterlaten: mijn akkers, mijn vee, de andere activiteiten waarmee ik geld verdiende voor mijn familie. Mijn kinderen gaan niet meer naar school. In Bukavu is het grootste probleem dat ik niet genoeg geld heb om aan de vele behoeften te kunnen voldoen. Ik ben nu een huurder zonder centen. Mijn huisje is leeg want ik moest alles in de steek laten in Nyabibwe.”

Deze jonge vader is één van de tienduizenden ontheemden die in het recente verleden werden geregistreerd door Caritas Développement Bukavu, op vraag van de overheid.

“We zijn hier en rekenen op de Heer”, zegt priester Louis Pasteur, directeur van Caritas Bukavu. “In onze stad zijn er nu veel mensen uit Kalehe. Ze gaan naar het eiland Idjwi of leven bij opvangfamilies in Bukavu. Onze scholen en structuren zijn overweldigd.”

“We richtten boodschappen aan de parochies en vroegen aan vrijwilligers om vooral te geven wat ze konden geven: dekens, geld, kleren, borden, kookpotten of zelfs koeien als dat mogelijk was.”
Caritas International België werkt al sinds 2018 nauw samen met Caritas Bukavu om hulp te bieden aan families die ontheemd raakten door de conflicten. Deze families krijgen levensmiddelen en huishoudartikelen die noodzakelijk zijn om de eerste 20 dagen door te komen. In het licht van de nieuwe volksverplaatsingen konden Caritas International en Secours Catholique (de Franse Caritas) middelen vinden om 1.100 ontheemden en gastfamilies te ondersteunen, met voedsel en huishoudartikelen. En dit voor zover de veiligheidssituatie het toestaat natuurlijk.

“1.100 huishouden terwijl honderdduizenden mensen vluchten voor de gevechten, dat is natuurlijk een druppel op een hete plaat”, beseft Liliane Bitong Ambassa, die Caritas International vertegenwoordigt in Congo. “De grote massa mensen heeft geen eten, drinkwater, tijdelijk onderkomen of medische zorg. Als wij extra middelen kunnen vinden, zullen we bijstand kunnen geven aan veel meer families in deze kritieke période, in afwachting van langetermijnoplossingen.”

De noden van de ontheemden en de opvangfamilies zijn ontzettend groot, terwijl de humanitaire organisaties maar beperkt in staat zijn om te reageren. De bevriezing van de Amerikaanse steun door president Donald Trump – in de DR Congo ging het om 68% van het humanitaire budget – maakt de toestand nog erger. “Deze crisis zal gevolgen hebben op lange termijn”, waarschuwt Liliane Bitong Ambassa. ” Voedselonzekerheid, enorm vele kinderen die niet meer naar school gaan, psychologische trauma’s en schendingen van de mensenrechten, in het bijzonder gendergebonden geweld. Het is van cruciaal belang dat we een snel humanitair antwoord combineren met acties die meer op de lange termijn mikken. En er moeten vooral politieke oplossingen worden gevonden.”

Caritas International doet een beroep op de vrijgevigheid van haar schenk(st)ers om de ontheemde families te kunnen ondersteunen. Uw gift zal ons helpen om voedselsteun en basisartikelen te geven aan de families in nood. Doe een online gift of stort uw bijdrage op rekening BE88 0000 0000 4141 met de mededeling “5084 Congo”.