Deze vraag komt er naar aanleiding van de Werelddag van de Sociale Rechtvaardigheid op 20 februari en in het kader van de intergouvernementele onderhandelingen voor de Global Compact for Migration. Migranten bouwen mee aan onze samenleving en onze economie. Het is tijd dat we hun waardigheid respecteren en hun grondrechten garanderen.
“Ik heb in België gewerkt voor een bouwbedrijf. Ik was in irregulier verblijf. Ik had geen papieren en was bang van de politie. Mijn werkgever betaalde mijn loon bijna nooit uit. Mijn vrouw en ik leefden ondergedoken. Soms hadden we niets te eten en konden we de huur niet betalen,” vertelt Gabriël, een Braziliaanse migrant in België.
Kwetsbaarheid op de arbeidsmarkt
Migrerende werknemers zijn een hoeksteen van onze samenleving geworden. Ze onderhouden onze economie en meer specifiek in basissectoren zoals landbouw en onderhoud. Migrerende werknemers maken onze samenleving meer divers en multicultureel, en dragen bij tot een gezond sociaal zekerheidssysteem.
Terwijl we hen waarderen voor hun werk, zorgen we er nog te weinig voor dat hun grondrechten als werknemers en als mensen gegarandeerd en versterkt worden. Vooral werknemers die zich in een irreguliere situatie bevinden, zijn extra kwetsbaar voor uitbuiting.
Ze riskeren slachtoffer te worden van twijfelachtige wervingsbureaus die torenhoge bedragen voor hun werving eisen. Of ze blijven vaststeken op de laagste trap van de arbeidsmarkt, waar er geen of nauwelijks tewerkstellingsstandaarden zijn. De bestaande juridische ondersteuning is vaak ontoegankelijk voor migrerende werknemers omdat ze te weinig op de hoogte zijn van hun grondrechten of vrezen voor opsporing en bestraffing.
Voor een wereldwijd beleid rond arbeidsmigratie
“De laatste jaren hebben de EU en haar lidstaten ingezet op de controle van migratie en repressie ten koste van een coherent beleid rond arbeidsmigratie. Caritas is van mening dat de grondrechten van migrerende werknemers, inclusief deze in irregulier verblijf, gegarandeerd en versterkt moeten worden, zodat ieders rechten en waardigheid in de samenleving volledig gerespecteerd worden,” zegt Shannon Pfohman, hoofd van Caritas Europa’s beleidsdienst.
Deze week ontmoeten staten elkaar op het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York om het eerste ontwerp van de Global Compact for Migration te bespreken. Dit is een baanbrekend akkoord dat het mondiale migratiebeleid wil verbeteren. Het heeft zijn wortels in de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen voor 2030 en meer specifiek in de doelstellingen rond veilige migratie en arbeidsrechten.
De Global Compact for Migration is een kans voor de Europese regeringen om hun verplichtingen na te komen – verplichtingen om de rechten van alle migrerende werknemers te beschermen, waardig werk te waarborgen en een coherent beleid rond arbeidsmigratie te voorzien dat zowel irreguliere migratie als mensensmokkel en -handel in Europa zal doen afnemen.
