Nardos, een gevlucht kind dat maatschappelijk assistente werd

Nardos is nog een kind wanneer de politie aanklopt bij haar huis in Barentu, in het zuidwesten van Eritrea. De politie wil haar en haar mama naar de gevangenis brengen. Enkele dagen voordien ving het gezin een familie op die vanuit Soedan de grens was overgestoken. Nardos en haar mama worden beschuldigd van mensensmokkel. “Beschuldigingen die vaak worden geuit in mijn stad”, legt Nardos uit. Nardos komt snel weer vrij uit de gevangenis want ze is minderjarig. Het meisje voelt zich wel in gevaar en besluit om, samen met anderen uit haar gemeenschap, Eritrea de rug toe te keren. Haar mama blijft in de cel. De buren zullen zich ontfermen over de jongste broers en een zusje. “Ik had geen enkel plan”, klinkt het. “Ik vertelde tegen niemand dat ik weg zou gaan want ik wilde niet dat de politie erachter kwam.”

De reis wordt lang voor Nardos. Beschermd door twee wat oudere mensen die ze kent, reist ze door Soedan om in Libië toe te komen. Daar blijft ze zeven maanden lang, verscholen in een appartement. Het meisje moet genoeg centen vinden om de Middellandse Zee te kunnen oversteken. “Ik belde met mijn mama, die nog altijd in de gevangenis zat. Om geld te vragen aan haar. Het vergde tijd om genoeg centen bijeen te brengen. In de Libische woestijn raakte onze groep versnipperd maar ik vond wel anderen die mijn taal spraken. En zo werden we een soort van familie.”

“In Libië leerde ik wat het leven is, denk ik. Voordien was ik nog een kind dat gewoon at en sliep. In Libië begreep ik wat er gebeurde, en ik begon me heel wat vragen te stellen.”

In mei 2018 arriveert Nardos met een boot in Italië. Rond dezelfde tijd komt haar mama uit de gevangenis. Nardos verblijft drie maanden lang in een centrum voor minderjarigen op Sicilië en denkt na over het vervolg. “Elke week kregen we daar wat kleren en tien euro zakgeld. Volgens mijn vriendinnen uit Libië was België een goede plek om te leven, en dus ging ik samen met hen op weg. Ik trok door Italië en reisde door Frankrijk om op 23 augustus 2018 aan te komen in België.”

Bij aankomst in België vraagt Nardos hier asiel aan. Een maand lang blijft ze in Brussel. Daarna wordt ze naar een opvangcentrum in de provincie Luik gestuurd. “In dat centrum woonden wel 600 mensen. Vrouwen, minderjarigen, families. Ik wist niets over België. Het leven in zo’n opvangcentrum is compleet anders dan het leven erbuiten.”

In juni 2019 krijgt Nardos verblijfspapieren. Ze is dan 17 jaar oud en verhuist naar een appartement van het project Youth in Transit (Caritas) in Luik. “Voor het eerst in mijn leven had ik mijn eigen kamer”, herinnert ze zich, met een glimlach op haar lippen. “Bij Caritas raakte ik vertrouwd met het leven in België en leerde ik me uit de slag te trekken in het dagelijkse leven. De weken bij YIT waren goed georganiseerd, elke dag had je daar activiteiten. Ik werd heel goed begeleid.”

De opvoed(st)ers bij YIT begeleiden jongeren en families in het alledaagse leven: de was doen, afspraken maken, je inschrijven voor een opleiding enzovoort. “Het was een groot geluk om daar te zijn. Het team toonde me hoe je iets moest doen, en zo kweekte ik het vertrouwen om het zelf te doen. Dankzij die mensen wist ik dat ik het zelf kon, en dat is erg belangrijk.”

Nardos wilde nooit naar Eritrea terugkeren maar hoopte wel haar familie naar hier te kunnen laten komen. “Mijn familie arriveerde in 2021. We hadden elkaar toen vijf jaar lang niet meer gezien. Aan de telefoon zei ik altijd tegen mama dat ze zich klaar moest houden om naar België te reizen.” Jarenlang was het riskant om met de familie te praten. Het bleef bij korte telefoontjes om te weten of alles in orde was.

Met steun van Caritas ondernam Nardos stappen voor een gezinshereniging. Zo belandden haar mama, haar broers en haar zus in Ethiopië. Op dat moment kunnen ze elkaar zien op een computerscherm. “Caritas hielp me om de familie naar hier te laten komen. Toen ik 18 werd, moest ik YIT verlaten, maar ik bleef er wel langskomen met het oog op een hereniging van ons gezin. Uiteindelijk ging ik de familie met de maatschappelijk assistente afhalen op de luchthaven in Brussel.”

De mama van Nardos besloot naar haar aankomst om in Antwerpen te gaan wonen, waar er meer Eritreeërs leven. Nardos bezoekt haar daar geregeld.

Nardos is nu al 22 jaar. Ze heeft haar eigen appartement en veel dromen. “Ik leef nu al zes jaar in Luik. Ik voel me daar goed en ik ben een stuk volwassener geworden.”

Nardos volgde twee vormingen om Frans te leren en praat nu de taal nu erg goed. Ze werkte als serveerster, verkoopster en medewerkster in een keuken. Zo kon ze haar leven financieren en geld opsturen naar de familie. Nu is ze goed op weg om zelf maatschappelijk assistente te worden. In dat kader ging ze stage lopen bij Caritas.