4 vragen aan Christine Pâquet, deskundige op het vlak van gezinshereniging

Christine: Ik ben hiermee begonnen in 1993. In familieverband leven is een grondrecht. Het is altijd mijn motivatie geweest om personen te helpen door mijn competenties hiervoor in te zetten en aan te bieden.

Christine: Gezinshereniging is een procedure uit de Belgische wetgeving die aan een Belgische burger of een buitenlander die in ons land wettig verblijft de kans biedt om sommige familieleden uit het buitenland te laten overkomen. Er zijn wel precieze voorwaarden aan verbonden.

Christine: Neen. We spreken over een parcours bezaaid met hindernissen. Het kan erg lang duren en veel geld kosten. België is een rechtsstaat; de wetgeving voorziet erg strikte criteria waaraan moet worden voldaan. De voorwaarden zijn verschillend al naargelang de aanvrager een Belgische onderdaan, een Europeaan of iemand uit een derde land is.

Christine: In het algemeen kunnen alleen leden van een kerngezin aanspraak maken op een hereniging met kinderen (uitsluitend minderjarigen als de aanvrager geen Europeaan is), de wettige partner (op basis van een huwelijk of wettelijke samenwoonst) en de ouders van een Belgische minderjarige of een kind dat werd erkend als vluchteling of geniet van subsidiaire bescherming.

De aanvraag tot gezinshereniging moet op gang worden gebracht door de familie van de persoon die een hereniging wenst, en dat via de Belgische ambassade in het land van herkomst, die een beroep doet op private bedrijven. Het kan natuurlijk gaan om een land waar oorlog heerst of waar veel onveiligheid is, en dan is het moeilijk om de nodige documenten bijeen te brengen. Het komt ook steeds vaker voor dat er geen Belgische ambassade meer is in het land van herkomst. In dat geval moet de persoon zich begeven naar een buurland, met alle moeilijkheden en risico’s van dien. Dit is bijvoorbeeld het geval in Syrië, Guinée en Afghanistan. Sinds een aantal jaar vertrouwen ambassades de behandeling van aanvragen toe aan private bedrijven, die niet altijd de juiste informatie hebben en dikwijls bijkomende kosten aanrekenen.

Christine: Er moeten heel wat documenten worden bijeengebracht, en de procedure duurt vaak heel lang. Onlangs heb ik een Guinese vrouw geholpen die haar dochter naar België wilde laten overkomen. Het meisje dreigde in Guinée een besnijdenis te moeten ondergaan. Toen de procedure begon, was het meisje 12 jaar oud. Nu is ze al 17 jaar oud… Een procedure van vijf jaar dus, en dat is lang geen uitzondering.

De kosten schrikken ook vaak af: elke visumaanvraag kost 180 euro per persoon (kind of volwassene), alleen voor familieleden van Belgen en Europeanen is het gratis. Alle documenten van de burgerlijke stand moeten worden gelegaliseerd (20 euro per document, en reken op 1 tot 5 stuks per persoon). Er moet ook een heffing van 181 euro worden neergeteld, behalve wanneer het gaat om vluchtelingen, personen die internationale bescherming genieten en familieleden van Europeanen.

Kortom, de te vervullen voorwaarden zijn erg streng, en het wordt almaar strenger. De voorwaarden verschillen al naargelang de aanvrager Belg, Europeaan of onderdaan van een derde land is. Men moet niet alleen de familiale band aantonen. De aanvrager van gezinshereniging moet ook een regelmatig, stabiel en toereikend inkomen hebben – 120% van het leefloon, ofwel 1.845,48 euro netto per maand (bedrag op 1 augustus 2022). Hij of zij moet ook over huisvesting beschikken die geschikt is om de overkomende persoon onderdak te geven. En de aanvrager moet lid zijn van een ziekenfonds zodat de familie gedekt is.

Christine: De procedure is heel technisch geworden. Je moet al een expert(e) zijn om geen vergissingen te maken die kunnen leiden tot een negatieve beslissing. Maar er zijn in België weinig structuren of organisaties die personen helpen om een visum aan te vragen. CAW Brabantia – Antenne Caritas antwoordt iedere maand op 250 tot 300 vragen om informatie in verband met gezinshereniging. De vragen komen van particulieren, voogden of medewerkers uit opvangcentra en van sociale diensten. Tegelijkertijd volgen we jaarlijks meer dan 300 dossiers individueel op. En tot slot organiseren we collectieve informatiesessies zodat de deelnemers over alles beschikken dat nodig is om een aanvraag te doen.

Als je een procedure wil opstarten, hebben we alle informatie verzameld in “Gezinshereniging… hoe eraan te beginnen?“.

We raden je ook aan deze brochure van Myria te lezen: [Brochure] Gezinshereniging met begunstigden van internationale bescherming in België