Jongeren werken in de opvangstructuren aan een nieuw bestaan.

De afkorting NBMV staat voor jongeren die traumatische ervaringen meemaakten. © Caritas International

31/05/2023

Ze zijn jonger dan 18 jaar. Na een moeilijk migratieparcours arriveren deze jongeren in België. Ze zijn alleen en hebben geen houvast. In de opvangstructuren, vooral dan in Luik, worden ze ondersteund door de teams van Caritas. Ze krijgen een begeleiding vanuit diverse invalshoeken, in een veilige omgeving. Zo krabbelen deze kinderen en jongeren weer overeind en timmeren ze aan een zelfstandig leven.

Stel je voor dat er een gevaar is waardoor je alles moet achterlaten. Je bent nog een kind maar je moet afscheid nemen van je familie. Dat is dus de realiteit van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen (NBMV). Caritas is er voor deze kinderen en jongeren. Voogden geven begeleiding. Er zijn ook teams die hen helpen om zelfstandig te worden (in de opvangcentra en privéwoningen). En er is het werk in de woonstructuur in Luik. De afkorting NBMV staat voor jongeren als Baquir^[1], Mahdi, Adan of Henry*. Jongeren die traumatische ervaringen meemaakten. Ervaringen die ze beter nooit hadden gehad.

Ik doorkruiste vele landen voor ik hier aankwam.

Adan, een vluchteling die verblijft in Ransart.

“Ik doorkruiste vele landen voor ik hier aankwam”, vertelt Adan. “Ik hou van België en wil graag hier blijven.” Deze jonge Burundees van 17 verblijft in het opvangcentrum van Ransart. Hij droomt ervan om later in Brussel in een restaurant met typische Belgische gerechten te werken. Duizenden jongeren zoals Adan zijn aan hun lot overgeleverd. In 2021 werden bij de Dienst Vreemdelingenzaken in ons land bijna 2.000 verzoeken om internationale bescherming ingediend door niet-begeleide minderjarigen. Zowat 95% van hen waren jongens.

Ik doe een gift

Ondersteuning in diverse vormen

Op een aantal plaatsen in België worden jongeren begeleid door teams uit onze lokale antennes. Het doel is overal hetzelfde: hun belangen beschermen en samen op zoek gaan naar duurzame oplossingen voor hun toekomst.

Voor onze opvoed(st)ers is het een erezaak om een vertrouwensband te creëren met iedere jongere. Dit op basis van een gepersonaliseerde begeleiding die nauw aansluit bij zijn of haar realiteit. “De opvoeders staan klaar wanneer ik iets nodig heb”, zegt Adan, een jonge Burundees die in Ransart verblijft. “Bij Caritas zorgen de mensen goed voor ons”, weet Henry, een andere Burundees. Hij is de beste vriend van Adan. In Luik krijgt Baquir (15) de vraag wat hij fijn vindt in het huis. Zijn antwoord: “Ik breng graag tijd door met de opvoeders!”.

Een eigen thuis, noodzakelijk om een nieuw bestaan op te bouwen. © Caritas International

“Wij willen uitwisselingsmomenten creëren en er zijn voor jongeren die heel wat pijnlijke momenten hebben meegemaakt”, vertelt Stéphane, opvoeder bij Youth in Shelter. “Ik probeer iets bij te dragen tot hun leven, en zij maken op hun beurt mijn leven mooier.” Voor deze minderjarigen is het van vitaal belang dat ze een referentiepersoon hebben met wie ze een vertrouwensband opbouwen. De lokale teams doen alles om deze jongeren te laten openbloeien en helpen hen om een zelfstandig leven uit te bouwen. “Ik hou van alle opvoeders”, stelt Baquir. “Ik zou niet kunnen kiezen tussen hen, ik heb ze allemaal even graag.” Baquir zou zelf graag later opvoeder worden.

Er is niet alleen de begeleiding vanuit Caritas. De jongeren steunen elkaar ook onderling. Niet iedereen staat al even ver met het aanvaarden van de nieuwe situatie. En de weg naar een nieuw bestaan verschilt van jongere tot jongere. Ze beseffen dat ook door in gemeenschap te leven. De jongeren tuinieren, spelen voetbal of doen aan ‘karting’. Zo groeien er mooie vriendschappen. “Op school heb ik Belgische vrienden, in het centrum heb ik Burundese vrienden”, aldus Henry. “Met Adan ga ik graag in de buurt wandelen om mijn hoofd leeg te maken en rust te vinden. Wanneer hij er niet is, verveel ik me.”

Lees ook Opvangstructuur voor niet-begeleide minderjarigen (NBMV) in Luik

Stéphane in gesprek met een jongere in Luik. © Caritas International

Tijd om een nieuw bestaan op te bouwen

Jongeren die in een opvangstructuur van Caritas wonen, vinden daar het dagelijkse leven van een adolescent. Ze krijgen er sociale en juridische begeleiding. Verder gaan ze naar school, doen ze aan sport en hebben ze wekelijkse activiteiten met vrienden van hun eigen leeftijd. “Ik ga graag naar school”, stelt Baquir (15). “Moeilijk is dat niet, je moet gewoon je geest trainen. Als je denkt dat het moeilijk zal zijn, dan zal het ook moeilijk zijn.”

Baquir komt uit Afghanistan en woont sinds de zomer van 2022 in het huis in Luik: “Ik voel me goed in dit huis. Ik ben niet langer kwaad of droevig. Ik heb veel vrienden. Iedereen respecteert me, en ik respecteer iedereen.”

Vooral de uitstappen naar het zwembad doen Baquir plezier. Zijn maatje Caleb (14) komt uit Congo. Hij is laaiend enthousiast wanneer er FIFA-avonden zijn. Dan raken de gemoederen wel eens verhit voor het scherm, “ook al mag dat niet echt”, lacht Caleb. Hij omschrijft het dagelijkse leven in het huis van Youth in Shelter zo: “Warm, geduldig en sympathiek”. In het salon zit de sfeer er goed in. Mahdi (16) uit Afghanistan arriveerde in juni 2021. Hij staat daar met open armen en een brede glimlach: “Welkom bij Caritas!”.

Caritas wil haar degelijke begeleiding van deze jongeren graag voortzetten. Daarom roepen we op om giften te doen. Help deze jongeren om open te bloeien en doe een gift: online of via de rekening BE88 0000 0000 4141 met de mededeling ‘4895 STEUN’.