70 jaar Universele Verklaring van de Rechten van de Mens

Caritas International België 70 jaar Universele Verklaring van de Rechten van de Mens

Familie van Mohammed kreeg hulp van Caritas in Hassakeh, Syrië.

Familie van Mohammed kreeg hulp van Caritas in Hassakeh, Syrië.

10/12/2018

Vandaag vieren we de 70ste verjaardag van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Een ongeziene stap voorwaarts in de geschiedenis van de mensheid. De Universele Verklaring stelt dat de rechten van de mens fundamentele rechten zijn: ze vormen de basis waarop onze maatschappijen zijn gesticht en laten ons toe in vrede met elkaar te leven, vrij van angst en armoede. Caritas is ervan overtuigd dat de mensenrechten de basis moeten zijn van elke humanitaire interventie.

De Verklaring is geen document uit het verleden, maar moet een inspiratiebron blijven voor ons allemaal – voor politieke en sociale actie die het respect voor universele mensenrechten promoot.

Nemen we artikel 4 van de Verklaring: ‘Niemand zal in slavernij of in onderworpenheid gehouden worden’. Het niet respecteren van artikel 4 wordt beschouwd als een van de zwaarste inbreuken op de fundamentele rechten. De onderlinge verbanden tussen de mensenrechten, maken dat wanneer een persoon slachtoffer is van mensenhandel, bijna al haar of zijn rechten geschonden worden: waardigheid, vrijheid van beweging, fysische integriteit, het recht op rechtvaardige en gunstige arbeidsvoorwaarden, het recht op een aangepaste levensstandaard, het recht op gezondheidszorg, … En toch blijft mensenhandel bestaan op alle continenten.

Uitwerken van humanitaire programma's

Ter afronding van een Europees project ter versterking van de multidisciplinaire samenwerking om slachtoffers van mensenhandel beter te kunnen beschermen en helpen, heeft Caritas vertegenwoordigers van verschillende organisaties uit verschillende landen uitgenodigd. De ontmoeting onderstreepte het belang van de erkenning van mensenhandel in het kader van humanitaire hulpverlening: het is iets wat dringend moet uitgediept worden.

Sébastien Dechamps, Coördinator humanitaire hulp van Caritas International zei: “Heel wat humanitaire crisissituaties creëren gunstige voorwaarden voor netwerken van mensenhandel. In het bijzonder die situaties waar grote groepen mensen zich verplaatsen. Het is zeker het geval voor de crisis in Syrië: duizenden mensen, ook kinderen, zijn verdwenen tijdens de exodus en zijn het slachtoffer geworden van mensenhandelaars. Met dit gegeven zou meer rekening moeten gehouden worden bij de ontwikkeling van onze humanitaire programma’s, meer bepaald op het vlak van preventie en bescherming.”

Verandering van paradigma in ontwikkelingssamenwerking

Op deze 70ste verjaardag van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en aan de vooravond van de 30ste verjaardag van het Kinderrechtenverdag in 2019, moeten we onze acties voeren vanuit deze mensenrechten.

Een benadering gebaseerd op de rechten van de mens is een belangrijk kader geworden voor alle activiteiten van de Verenigde Naties. De Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (2015-2030) hebben die benadering voortgezet: mensenrechten hebben hun plaats gekregen in het conceptuele kader van ontwikkeling. Openbare instanties worden gevraagd om in het algemeen en systematisch deze op mensenrechten gebaseerde benadering te hanteren. Oorspronkelijk was dit een antwoord op de mislukkingen in de ontwikkelingshulp van de jaren 1980. Die was eerder gericht op de technische reductie van armoede dan op de verbetering van de rechten en vrijheden van gemarginaliseerde bevolkingsgroepen.

Er heeft zich een verschuiving voorgedaan in het paradigma van de ontwikkelingssamenwerking: waar zij oorspronkelijk was gebaseerd op de noden van minst ontwikkelde landen, vertrekt ze nu eerder van de mensenrechten.

De mens zijn centrale plaats teruggeven

Vanuit dit standpunt worden mensen niet langer beschouwd als begunstigden van hulpprogramma’s maar volwaardige actoren binnen ontwikkeling. Publieke actie is er niet langer alleen maar om mensen te helpen maar om de fundamentele mensenrechten te implementeren. De benadering gebaseerd op de rechten van de mens is sinds enkele jaren ook van toepassing voor alle problemen in verband met de migratiestromen, de veiligheid en het strafvervolgingsbeleid.

Het is zaak de mens opnieuw zijn vooraanstaande plaats te geven en het belang van mensenrechten in het publieke domein te herbevestigen: staten moeten niet alleen de mensenrechten respecteren in de internationale conventies die ze ratificeren, maar zij moeten ook verantwoording afleggen voor de implementatie ervan[1]. Mensenrechten bevinden zich niet langer in de marge van de openbare actie, zij moeten er de kern van zijn. En staten zijn rekenschap verschuldigd!



[1]

De staten moeten daadwerkelijk rekenschap geven. Op het niveau van de Verenigde Naties werd een mechanisme in het leven geroepen: het periodieke universele onderzoek dat het mogelijk maakt om regelmatig de vooruitgang op het vlak van de Rechten van de Mens in elk land te meten. En er bestaan ook regionale mechanismen zoals het Europese Hof voor de Mensenrechten.

Verwant nieuws

Alle nieuwsberichten