Maryam zet haar engagement voor vrouwenrechten voort

Maryam: “Het leven in Afghanistan was beklemmend, maar hier ben ik een vrije vrouw”. - © Caritas International

16/11/2023

Het verhaal van Maryam^* springt erg in het oog. Deze alleenstaande, al wat oudere vrouw was rechter op hoog niveau in Afghanistan. De onderdrukking door het Taliban-regime zette haar ertoe aan om naar het Westen te vluchten, samen met haar 82-jarige, zwaar hulpbehoevende moeder. Maryam arriveerde in mei 2022 in het opvangcentrum van Caritas International in Scherpenheuvel en kreeg ondertussen al internationale bescherming.

De meeste familieleden van Maryam hebben hoger onderwijs gevolgd en hadden een goeie job in Afghanistan. Samen met haar 82-jarige moeder vluchtte ze eerst naar Griekenland, daarna belandden ze in Spanje. “Maar de omstandigheden waren er niet ideaal, zeker niet voor mijn moeder. Ze is ernstig lichamelijk beperkt. Uiteindelijk gingen we naar België, waar één van mijn broers arts is.”

In Afghanistan beschikte Maryam over een gepantserd voertuig en gewapende lijfwachten. De machtsovername door de Taliban maakte haar leven aanzienlijk moeilijker. “De Taliban stelden lastige vragen en wilden me ook te pakken krijgen. Ik kreeg bedreigingen. En één van mijn neven werd zwaar mishandeld door het regime.”

Weggaan uit Scherpenheuvel valt Maryam zwaar. - © Caritas International

Kleine kamer

Materieel had Maryam geen enkele reden om Afghanistan de rug toe te keren. Hier is haar leven veel soberder. “In het opvangcentrum deel ik een kleine kamer met mijn hulpbehoevende moeder. Bij onze aankomst twijfelde ik: hoe zouden de medewerkers in het opvangcentrum met vluchtelingen omgaan? Maar ik merkte dat mijn twijfels ongegrond waren. Er wordt hier goed voor ons gezorgd, ook zeker voor mijn moeder.”

Maryam kreeg ondertussen internationale bescherming in ons land. Ze moet dan ook het opvangcentrum verlaten om zelfstandig te gaan wonen. “Zonder job of inkomen is het heel moeilijk om een appartementje te vinden”, zegt ze. “Maar het is gelukt. We gaan dicht bij mijn broer wonen. Iets huren is duur. En er zijn ook veel te weinig sociale woningen, hebben we gemerkt. Dat is spijtig.”

Weggaan uit Scherpenheuvel valt de gewezen rechter zwaar. “We maakten hier vrienden, ook bij het personeel”, legt ze uit.

LEES MEER: Grace en Hayatullah vinden nieuwe thuis in Scherpenheuvel

Actieve, moderne vrouw

Maryam begrijpt dat de komende jaren nog uitdagend zullen zijn. “Ik wil niet gewoon thuis zitten. Ik wil een actieve, moderne vrouw zijn. Het leven in Afghanistan was beklemmend, maar hier ben ik een vrije vrouw. Hier leef ik in veiligheid, in een land waar er vrouwenrechten bestaan.”

Het zijn geen loze woorden. In Afghanistan nam Maryam het al op voor de rechten van vrouwen en kinderen. “Een strijd die ik graag wil voortzetten, samen met vele gelijkgezinden. De situatie in Afghanistan laat me niet los: de huidige machthebbers kan je moeilijk zien als een echte regering. Meisjes en vrouwen worden enorm beperkt in hun bewegingsvrijheid. Ze mogen niet naar school gaan, en zelfs uitstapjes naar een park of sightseeing zijn verboden. Samen met andere activisten willen we het Internationaal Strafhof zover krijgen dat ze de ‘Apartheid’ op grond van geslacht in Afghanistan erkennen. De Taliban moeten ook voor de rechter kunnen worden gebracht.”