Minderjarigen in België
Mohamed is een van de 3.099 niet-begeleide minderjarigen die in 2015 in ons land toekwamen. Deze toen zevenjarige Syrische asielzoeker kreeg een voogd toegewezen en werd tien maanden later als vluchteling erkend. Door administratieve wantoestanden wordt gezinshereniging al maanden uitgesteld.
Een aangepaste procedure voor minderjarigen is broodnodig.
Duurzame oplossingen
Naast het begeleiden en vertegenwoordigen van de minderjarige behoort het ook tot de opdracht van de voogd om een duurzame oplossing voor het kind te vinden.
Gezinshereniging is een van de mogelijke duurzame oplossingen. Want een kind heeft het recht om op te groeien bij zijn of haar ouders, zo staat het in het Verdrag van de Rechten van het Kind.
De Dienst Vreemdelingenzaken en de Belgische Ambassades hebben een deel van de taken uitbesteed aan externe visumfirma’s die in onder-aanneming goedkoper functioneren. Bijvoorbeeld in Turkije werkt de Belgische Ambassade samen met VSF Global.
Op maat van het kind?
Toen de familie van Mohamed vanuit Turkije een aanvraag tot gezinshereniging wou indienen, werd dit tweemaal geweigerd. Ze hadden het originele Syrische familieboekje, een soort trouwboekje in paspoortvorm, niet bij zich.
Dit bewijsstuk bevond zich in België waar ik het – als voogd van de jongere – had neergelegd bij de Dienst Vreemdelingenzaken en het Commissariaat Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen in het kader van het asielonderzoek van mijn pupil.
Kafkaiaans als ons systeem is, hebben we na vruchteloze pogingen om de visumaanvraag in Turkije in te dienen dit familieboekje dan maar terug naar Istanbul gestuurd opdat het via diplomatieke post opnieuw bij Dienst Vreemdelingenzaken in Brussel kan belanden.
Geduld is een mooie deugd
De eerste stap in gezinshereniging vormt meteen al de grootste uitdaging: het indienen van de visumaanvraag kan maar eenmaal alle gevraagde documenten verzameld en vertaald zijn. Men moet wachten op een afspraak en kan bij aankomst meteen wandelen gestuurd worden wegens onwetendheid van het VSF Global personeel of absurde bureaucratie.
Indien men onvoldoende officiële documenten uit het land van herkomst kan voorleggen, wat wel vaker het geval is bij vluchtelingen, kan een weigeringsbeslissing onder voorbehoud van een DNA test genomen worden.
Het kind, ook een negenjarige, moet aanwezig zijn op een verplichte informatiesessie over de DNA-procedure op de Dienst Vreemdelingenzaken. De technische uitleg werd in het Engels gegeven. Mohamed had er niets van begrepen. Na afloop kreeg hij het overschrijvingsformulier overhandigd. De test kost €200 per persoon exclusief dokterskosten.
Eerst betalen, dan testen
“Wanneer komen ze?” In principe heeft de Dienst Vreemdelingenzaken negen maanden de tijd om een beslissing te nemen. De tijd die nodig is om de aanvraag in te dienen of om de bijkomende DNA-procedure te doorlopen buiten beschouwing gelaten.
Mohameds familie heeft op 6 december 2016 voor de eerste maal een poging ondernomen hun aanvraag tot gezinshereniging in te dienen, pas vier maanden later is dit gelukt.
Sinds die dag wacht mijn pupil vol ongeduld op de komst van zijn broers en zussen.
Een erg ingewikkeld systeem
Het verhaal van Mohameds familie toont aan dat het huidige systeem erg ingewikkeld is en daardoor allesbehalve doeltreffend. Een procedure gezinshereniging vraagt grote inspanningen van de erkende vluchteling, ook financieel. Een minderjarige kan dit onmogelijk alleen aan. Of de erkende vluchteling een niet-begeleid kind is maakt geen verschil. De procedure is gelijk voor iedereen.
In de huidige beleidsnota staat dat België haar voortrekkersrol binnen Europa voor de bescherming van niet-begeleide buitenlandse minderjarigen wil blijven opnemen. Het is dan ook in hun belang dat ik ervoor pleit om in de huidige procedure gezinshereniging aanpassingen voor deze doelgroep te voorzien alsook hun behandeltermijn in te korten.
Phara de Aguirre in 4x7 op canvas
VRT-journaliste Phara de Aguirre bezocht de familie van Mohamed in Istanbul. Ze sprak met zijn moeder over de twijfels en het gemis. Op 26 november kon u het resultaat bekijken op canvas. Klik op de foto hieronder om de reportage te bekijken.