“Je hoeft mijn naam niet te vragen. Iedereen kent mij hier.” Abdel kwam als eerste aan in het project Youth in Transit en bleef 1 jaar en 3 maanden. In uitzonderlijke situaties kunnen de 6 maanden in de studio immers verlengd worden. “Ik zag van alles veranderen, ook bij de begeleiders, Jourda was bijvoorbeeld zwanger en heeft nu al een baby.”
Begeleiding naar autonomie
De band met de begeleiders is snel duidelijk. Zij waren een toeverlaat voor Abdel en de andere jongeren, alleen in een onbekend land, met een hoofd vol angsten en familieleden die tot herinneringen, videobeelden en chatberichten vervaagden.
“Op 17 december zijn mijn ouders in België aangekomen,” vertelt Abdel. De jongen en zijn ouders hebben een lange en ingewikkelde procedure van gezinshereniging achter de rug. Hij praat nog een beetje onwennig over hun aanwezigheid. Alsof een stukje verleden plots aan de deur stond. Hier is hij diegene die de weg moet tonen.
Ervaringsdeskundigen
Ook nieuwkomers in het Youth in Transit project kunnen binnenkort bij Abdel terecht, voor een rondleiding langs winkels, het stadhuis en andere nuttige plaatsen in Luik, maar ook voor informatie over gezinshereniging, waar hij intussen alles van weet. “Wel enkel voor Irak,” waarschuwt hij, “want er zijn elementen in de procedure die per land verschillen.”
“Een jongere die alles zelf heeft meegemaakt, kan anderen beter bijstaan en een realistisch beeld geven,” weet Sarah Trabelsi, begeleidster in het project. “We polsen vandaag wie hiervoor interesse heeft en voorzien daarna een vorming en regelmatige vergaderingen met de jongeren die zich aanmelden.” Er zijn al informele contacten tussen de jongeren, maar dit gaat verder: “Ze worden niet zomaar goeie maatjes. De ‘anciens’ worden een deeltje van ons team. We volgen de jongeren samen op.”
Allemaal samen voor een namiddag van spel en steun: NBMV die vroeger door Caritas werden begeleid, enkele nieuwkomers en de begeleiders van Caritas.
Luik en Antwerpen
De aanwezigen vandaag wonen bijna allemaal in Luik. Een opleiding of job in de stad geven houvast en een reden om te blijven. Hasib bijvoorbeeld volgt al twee jaar mechanica. “Om auto’s te leren herstellen,” legt hij uit. De 19-jarige Meraj werkt in een Italiaans restaurant. “Persoonlijk vind ik de Afghaanse keuken veel lekkerder, maar straks vertrek ik hier om carpaccio ’s te gaan maken. Ik begin om 17u en werk tot middernacht. Als ik tijd heb, wil ik de nieuwe jongeren helpen.”
Ongeveer de helft van de jongeren uit het project bleef in Luik. De andere helft vertrok, omdat ze in Luik geen werk of opleiding vonden, of vrienden hebben in andere steden. Zakerullan woont sinds anderhalve maand in Antwerpen, waar hij nu Nederlands leert en als afwasser werkt. “Vandaag kreeg ik een dag vrij om erbij te kunnen zijn,” zegt hij schuchter van achter zijn smartphone. Zakerullan was hier als eerste, stipt om 14u. Waarom hij vandaag helemaal naar hier is gekomen? “Omdat Zahra belde,” is het simpele antwoord. “Ik ben blij om de begeleiders terug te zien en nog eens in Luik te zijn.”
Een fortuin aan jetons
Afhankelijk van hun kansen en voorzichtigheid, zetten de jongeren jetons in op UNO, Quarto, blackjack of enkele zelfgemaakte spelletjes. Als begeleidster Zahra uitlegt dat hun jetons in totaal 200 “euro” waard zijn, barst iedereen in lachen uit. “Daar zou ik wel iets anders mee doen!”
Sarah slalomt tussen de spelletjestafels door, met papieren waarop jongeren aangeven hoe ze nieuwkomers kunnen helpen. Voor iedereen heeft ze raad klaar: “Ik heb een opleiding gevonden waar ze het niet erg vinden dat je Frans nog niet zo goed is. Ga maar eens langs.” Ook het welzijn van jongeren die al uit het project vertrokken zijn, blijft de begeleiders bezig houden. “Ze kunnen ons altijd bellen.”
Allemaal winnaars
De namiddag was niet enkel een succes voor de spelletjesfanaten, maar ook voor de toekomst van het project. Van de 13 aanwezig ‘anciens’, toonden er zich 10 bereid om nieuwkomers bij te staan. De rol van iedere jongere zal nader bepaald worden in een volgende vergadering, zonder spelletjes deze keer, maar met heel veel enthousiasme. Persoonlijk engagement en begeleiding vormen immers een leidraad in het doolhof dat integratie heet. De muren waarop ze botsen, bouwen de jongeren samen om tot een echte thuis.